CODEIN
Codeinum monohydricum
Codein monohydrat
C18H21NO3. H2O P.t.l: 317,4
Codein laø 4,5a-epoxy-3-methoxy-17-methyl-7,8-didehydromorphinan-6a-ol,
monohydrat phaûi chöùa töø 99,0 ñeán 101,0% C18H21NO3,
tính theo cheá phaåm ñaõ laøm khoâ.
Tinh theå khoâng maøu hoaëc boät keát tinh traéng,
khoâng muøi.
Deã tan trong cloroform vaø ethanol 96%, tan trong nöôùc
soâi vaø trong ether, khoù tan trong nöôùc.
Ñònh tính
Coù theå choïn moät trong 2 nhoùm ñònh tính sau:
Nhoùm I:
A, C.
Nhoùm
II: B, C, D, E.
A. Phoå
hoàng ngoaïi (Phuï luïc 4.2) cuûa cheá phaåm phaûi phuø hôïp vôùi phoå hoàng
ngoaïi ñoái chieáu cuûa codein chuaån
(ÑC). Pheùp
thöû ñöôïc tieán haønh treân cheá phaåm ñaõ laøm khoâ.
B. Theâm
vaøo 2,0 ml dung dòch S 50 ml nöôùc
vaø 10 ml dung dòch natri hydroxyd 1 M (TT), pha loaõng thaønh 100,0 ml baèng nöôùc. Ño phoå töû ngoaïi (Phuï luïc 4.1) cuûa dung dòch treân ôû
daûi soùng töø 250 ñeán 350 nm. Dung dòch chæ coù duy nhaát moät cöïc ñaïi haáp thuï ôû
284 nm. Ñoä haáp thuï rieâng ôû böôùc soùng cöïc ñaïi khoaûng 50, tính theo
cheá phaåm ñaõ laøm khoâ.
C. Ñieåm
chaûy: 155 ñeán 159 oC (Phuï luïc 6.7).
D. Theâm 1 ml acid sulfuric (TT)
vaø 0,05 ml dung dòch saét (III) clorid 1,3% (TT) vaøo khoaûng 10 mg cheá phaåm vaø ñun noùng treân caùch
thuyû, seõ xuaát hieän maøu xanh lam. Theâm 0,05 ml acid nitric (TT), maøu chuyeån sang ñoû.
E. Cheá phaåm cho phaûn öùng cuûa caùc alcaloid (Phuï
luïc 8.1).
Ñoä trong vaø maøu saéc cuûa dung dòch
Dung dòch S: Hoaø tan 50 mg cheá phaåm
trong nöôùc khoâng coù carbon dioxyd (TT)
vaø pha loaõng thaønh 10 ml baèng cuøng dung moâi.
Dung dòch S phaûi trong (Phuï luïc 9.2) vaø khoâng maøu
(Phuï luïc 9.3, phöông phaùp 2).
pH
pH cuûa dung dòch S phaûi lôùn hôn 9 (Phuï luïc 6.2).
Goùc quay cöïc rieâng
Töø -142o ñeán -146o, tính theo
cheá phaåm ñaõ laøm khoâ (Phuï luïc 6.4).
Hoaø tan 0,50 g cheá phaåm trong ethanol 96% (TT) vaø pha loaõng thaønh 25,0 ml baèng cuøng dung
moâi ñeå ño.
Morphin
Khoâng ñöôïc quaù 0,13%.
Hoaø tan 0,10 g cheá phaåm trong dung dòch acid hydrocloric
0,1 N (TT) vaø pha loaõng thaønh
5 ml vôùi cuøng dung moâi. Theâm 2 ml dung
dòch natri nitrit 1% (TT), ñeå
yeân 15 phuùt vaø theâm 3 ml dung dòch
amoniac 6 M (TT). Maøu cuûa dung dòch
thu ñöôïc khoâng ñöôïc ñaäm hôn maøu maãu N4 (Phuï luïc 9.3, phöông phaùp
2).
Alcaloid laï
Xaùc ñònh baèng phöông phaùp
saéc kyù lôùp moûng (Phuï luïc 5.4).
Baûn moûng:
Silica gel G.
Dung moâi khai trieån: Amoniac ñaäm
ñaëc - cyclohexan - ethanol (6 : 30 : 72).
Dung dòch thöû: Hoaø tan 0,400 g cheá phaåm trong ethanol (TT) vaø pha loaõng thaønh10 ml baèng cuøng dung moâi.
Dung dòch ñoái chieáu (1): Pha loaõng 1,5 ml dung dòch thöû thaønh 100 ml baèng ethanol (TT)
Dung dòch ñoái chieáu (2): Pha loaõng 1 ml dung dòch thöû thaønh 100 ml baèng ethanol (TT).
Caùch tieán haønh: Chaám rieâng bieät leân baûn moûng 10 ml moãi dung dòch treân. Trieån
khai saéc kyù ñeán khi dung moâi ñi ñöôïc khoaûng 15 cm, laáy baûn moûng ra ñeå
khoâ ngoaøi khoâng khí vaø phun dung dòch
kali iodobismuthat (TT). Treân saéc kyù ñoà, ngoaøi veát chính, baát kyø
veát phuï naøo cuûa dung dòch thöû ñeàu khoâng ñöôïc ñaäm maøu hôn veát cuûa
dung dòch ñoái chieáu (1) ( 1,5%) vaø chæ ñöôïc moät veát (ôû phía treân veát
chính) ñaäm maøu hôn veát cuûa dung dòch ñoái chieáu (2) (1,0%).
Maát khoái löôïng do
laøm khoâ
Töø 5,0 ñeán 6,0% (Phuï luïc 9.6).
(1,00 g; 100 – 105 oC).
Tro sulfat
Khoâng ñöôïc quaù 0,1% (Phuï luïc 9.9, phöông phaùp 2).
Duøng 1,0 g cheá phaåm.
Ñònh löôïng
Hoaø tan 0,250 g cheá phaåm trong 30 ml acid acetic khan (TT), theâm 20 ml dioxan (TT) vaø 4 gioït dung dòch tím tinh theå (TT). Chuaån ñoä baèng dung dòch acid percloric 0,1
N (CÑ). Song song laøm maãu traéng.
1 ml dung dòch
acid percloric 0,1 N (CÑ) töông ñöông vôùi 29,94 mg C18H21NO3.
Baûo quaûn
Trong bình kín traùnh aùnh saùng.
Loại thuốc
Giaûm ñau, choáng ho, trò
tieâu chaûy.
Cheá phaåm
Vieân neùn codein. Vieân
codein - terpin hydrat, vieân codein - natribenzoat.