Zidovudin

Zidovudinum

C₁₀H₁₃N₅O₄                                                                                          P.t.l: 267,2

Zidovudin laø 1-(3-azido-2,3-dideoxy-b-D-erythro-pentofuranosyl)-5-methylpyrimidin-2,4-(1H,3H)-dion, phaûi chöùa töø 97,0 ñeán 102 % C₁₀H₁₃N₅O₄ tính theo cheá phaåm ñaõ laøm khoâ.

Tính chaát

Boät traéng hoaëc aùnh naâu. Hôi tan trong nöôùc, tan trong ethanol. Ñieåm chaûy khoaûng 124 ^oC. Daïng voâ ñònh hình.

Ñònh tính

Phoå hoàng ngoaïi (Phuï luïc 4.2) cuûa cheá phaåm phaûi phuø hôïp vôùi phoå hoàng ngoaïi cuûa zidovudin chuaån (ÑC). Neáu phoå thu ñöôïc töø daïng raén coù söï khaùc bieät, tieán haønh hoøa tan cheá phaåm vaø chaát chuaån rieâng reõ trong moät löôïng toái thieåu nöôùc sau ñoù bay hôi ñeán khoâ trong bình huùt aåm döôùi aùp suaát giaûm vaø coù maët cuûa diphosphor pentoxyd (TT). Ghi vaø so saùnh phoå môùi cuûa caùc caén thu ñöôïc.

Maøu saéc cuûa dung dòch

Hoøa tan 0,5 g cheá phaåm trong 50 ml nöôùc, ñun noùng neáu caàn thieát. Maøu cuûa dung dòch thu ñöôïc khoâng ñöôïc ñaäm hôn maøu maãu VN₅ (Phuï luïc 9.3; Phöông phaùp 2).

Goùc quay cöïc rieâng

Töø  + 60,5^o ñeán + 63,0^o, tính theo cheá phaåm ñaõ laøm khoâ (Phuï luïc 6.4).

Hoøa tan 0,50 g cheá phaåm trong ethanol (TT)  vaø pha loaõng thaønh 50,0 ml vôùi cuøng dung moâi. Duøng dung dòch thu ñöôïc ño ôû 25 ^oC.

Taïp chaát lieân quan

A.  Kieåm tra baèng phöông phaùp saéc kyù lôùp moûng (Phuï luïc 5.4)

Baûn moûng: Silica gel GF ₂₅₄ (TT).

Dung moâi trieån khai: Methanol -  methylen clorid (10 : 90).

Dung dòch thöû : Hoøa tan 0,2 g cheá phaåm trong methanol (TT) vaø pha loaõng thaønh 10 ml vôùi cuøng dung moâi.

Dung dòch ñoái chieáu (1): Hoøa tan 20 mg moãi chaát sau ñaây: thymin (TT), taïp chaát ñoái chieáu A cuûa zidovudin, triphenylmethanol (TT) trong methanol (TT), theâm 1,0 ml dung dòch thöû vaø pha loaõng thaønh 100 ml baèng methanol (TT).

Dung dòch ñoái chieáu (2): Pha loaõng 5,0 ml dung dòch ñoái chieáu (1) thaønh 10 ml vôùi methanol (TT).

Caùch tieán haønh:

Chaám rieâng reõ leân baûn moûng 10 µl moãi dung dòch treân. Trieån khai saéc kyù ñeán khi dung moâi di chuyeån ñöôïc 12 cm. Laøm khoâ baûn moûng ngoaøi khoâng khí, quan saùt döôùi aùnh saùng UV 254 nm. Treân saéc kyù ñoà cuûa dung dòch thöû: veát phuï töông öùng vôùi taïp chaát A cuûa zidovudin khoâng ñöôïc ñaäm maøu hôn veát töông öùng treân saéc kyù ñoà thu ñöôïc töø dung dòch ñoái chieáu (2) (0,5%), vaø baát cöù veát phuï naøo khaùc ngoaøi veát chính, vaø caùc veát töông öùng vôùi taïp chaát A cuûa zidovudin, thymin (chaát naøy kieåm giôùi haïn baèng saéc kyù loûng) ñeàu khoâng ñöôïc ñaäm maøu hôn veát töông öùng zidovudin treân saéc kyù ñoà thu ñöôïc töø dung dòch ñoái chieáu (2) (0,5%). Phun baûn moûng vôùi dung dòch vanillin 1% (kl/tt) (TT) pha trong acid sulfuric (TT). Treân saéc kyù ñoà cuûa dung dòch thöû, veát töông öùng vôùi triphenylmethanol khoâng ñöôïc ñaäm maøu hôn veát töông öùng thu ñöôïc dung dòch ñoái chieáu (2) (0,5%). Thöû nghieäm chæ coù giaù trò khi saéc kyù ñoà cuûa dung dòch ñoái chieáu (1) coù 4 veát taùch bieät roõ raøng töông öùng vôùi thymin, taïp chaát A cuûa zidovudin, zidovudin, vaø triphenylmethanol theo thöù töï Rf taêng daàn.

B. Kieåm tra baèng phöông phaùp saéc kyù loûng

Tieán haønh theo moâ taû trong phaàn ñònh löôïng.

Tieâm rieâng reõ 10 µl moãi dung dòch: Dung dòch thöû (1), dung dòch ñoái chieáu (2), dung dòch ñoái chieáu (4) vaø dung dòch ñoái chieáu (5). Thöïc hieän saéc kyù vôùi thôøi gian gaáp 1,5 laàn thôøi gian löu cuûa pic chính trong saéc kyù ñoà cuûa dung dòch thöû (1). Khi saéc kyù ñoà ghi ñöôïc trong ñieàu kieän nhö moâ taû, caùc chaát xuaát hieän theo thöù töï thymin, zidovudin, taïp chaát B cuûa zidovudin. Trong saéc kyù ñoà cuûa dung dòch thöû (1): dieän tích cuûa baát cöù pic naøo töông öùng vôùi thymin khoâng ñöôïc lôùn hôn dieän tích pic thu ñöôïc töø dung dòch ñoái chieáuû (2) (2%); dieän tích cuûa pic töông öùng vôùi taïp chaát B cuûa zidovudin khoâng ñöôïc lôùn hôn dieän tích pic töông öùng treân saéc kyù ñoà cuûa dung dòch ñoái chieáu (4) (1%); dieän tích cuûa baát cöù pic phuï naøo khaùc tröø pic chính, khoâng ñöôïc lôùn hôn dieän tích pic thu ñöôïc töø dung dòch ñoái chieáu (5) (0,5%). Toång dieän tích cuûa taát caû caùc pic khaùc vôùi veát chính treân saéc kyù ñoà thu ñöôïc töø dung dòch thöû (1) khoâng ñöôïc lôùn hôn 6 laàn so vôùi dieän tích pic thu ñöôïc töø dung dòch ñoái chieáu (5) (3,0%). Boû qua caùc pic coù dieän tích nhoû hôn 10% so vôùi dieän tích pic treân saéc kyù ñoà thu ñöôïc töø dung dòch ñoái chieáu (5).

Kim loaïi naëng

Khoâng ñöôïc quaù 20 phaàn trieäu, duøng 1,0 g cheá phaåm tieán haønh thöû nghieäm. (Phuï luïc 9.4.8; Phöông phaùp 4).

Duøng 2 ml dung dòch chì maãu 10 phaàn trieäu (TT) ñeå chuaån bò maãu ñoái chieáu.

Maát khoái löôïng do laøm khoâ

Khoâng ñöôïc quaù 1,0 % (Phuï luïc 9.6).

(1,000 g; 100 – 105 ^oC).

Tro sulfat

Khoâng ñöôïc quaù 0,25 %, (Phuï luïc 9.9, phöông phaùp 2).

Duøng 1,0 g cheá phaåm

Ñònh löôïng

Tieán haønh theo phöông phaùp saéc kyù loûng (Phuï luïc 5.3)

Pha ñoäng: Methanol – nöôùc (20 : 80)

Dung dòch thöû (1): Hoøa tan 50,0 mg cheá phaåm trong pha ñoäng vaø pha loaõng thaønh 50,0 ml vôùi pha ñoäng.

Dung dòch thöû (2): Pha loaõng 10,0 ml dung dòch thöû (1) thaønh 50,0 ml baèng pha ñoäng.

Dung dòch ñoái chieáu (1): Hoøa tan 10,0 mg zidovudin chuaån (ÑC) trong pha ñoäng vaø pha loaõng thaønh 50,0 ml vôùi cuøng dung moâi.

Dung dòch ñoái chieáu (2): Hoøa tan 10,0 mg thymin (TT) trong methanol (TT) vaø pha loaõng thaønhû 50,0 ml vôùi cuøng dung moâi. Pha loaõng 5,0 ml dung dòch naøy thaønh 50,0 ml baèng pha ñoäng.

Dung dòch ñoái chieáu (3): Hoøa tan 5,0 mg taïp chaát chuaån B cuûa zidovudin (ÑC) trong 25,0 ml dung dòch ñoái chieáu (1) vaø pha loaõng thaønh 50,0 ml vôùi pha ñoäng.

Dung dòch ñoái chieáu (4): Pha loaõng 5,0 ml dung dòch ñoái chieáu (3) thaønh 50,0 ml baèng pha ñoäng.

Dung dòch ñoái chieáu (5): Pha loaõng 0,25 ml dung dòch thöû (1) thaønh 50,0 ml baèng pha ñoäng.

Ñieàu kieän saéc kyù:

Coät theùp khoâng ræ (0,25 m x 4,6 mm) ñöôïc nhoài pha tónh C (5 µm).

Toác ñoä doøng: 1,2 ml/phuùt.

Theå tích tieâm: 10 µl.

Detector quang phoå haáp thuï töû ngoaïi ñaët böôùc soùng ôû 265 nm.

Caùch tieán haønh:

OÅn ñònh coät vôùi pha ñoäng ôû toác ñoä doøng 1,2 ml / phuùt trong 45 phuùt.

Tieâm 10 µl dung dòch ñoái chieáu (3). Ñieàu chænh ñoä nhaïy cuûa detector sao cho chieàu cao cuûa pic chính treân saéc kyù ñoà thu ñöôïc khoâng nhoû hôn 70% cuûa thang ño. Pheùp thöû chæ coù giaù trò khò ñoä phaân giaûi giöõa caùc pic cuûa zidovudin vaø taïp chaát B ít nhaát baèng 1,0. Tieâm dung dòch thöû (2) vaø dung dòch ñoái chieáu (1). Ñieàu chænh ñoä nhaïy cuûa detector sao cho chieàu cao cuûa pic treân saéc kyù ñoà thu ñöôïc khoâng nhoû hôn 50% cuûa thang ño.

Tính haøm löôïng cuûa C₁₀H₁₃N₅O₄ töø dieän tích cuûa caùc pic vaø töø haøm löôïng cuûa zidovudin trong dung dòch ñoái chieáu (1).

Ghi chuù:

Taïp chaát A: 1-[(2R,5S)-5-(hydroxymethyl)-2,5-dihydrofuran-2-yl)-5-methyl-pyrimidin-2,4(1H,3H)dion

Taïp chaát B: 1-(3-cloro-2,3-dideoxy-b-D-erythro-pentofuranosyl)-5-methyl-pyrimidin-2,4-(1H,3H)dion.

Baûo quaûn

Traùnh aùnh saùng.

Loaïi thuoác

Khaùng virus.